Đó là chia sẻ của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát về vấn đề đầu ra cho nông sản Việt Nam trong chương trình “Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời” ngày 31/5.
Trong Chương trình “Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời” tối 31/5, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát đã chia sẻ về nhiều giải pháp bảo đảm đầu ra cho nông sản Việt Nam hiện nay.
Theo chia sẻ của một số hộ nông dân ở Đồng bằng sông Cửu Long, năm nay năng suất lúa khá cao, nhưng từ đầu tháng 4 đến nay giá lúa giảm mạnh. Không chỉ gạo mà mấy tháng nay hàng loạt mặt hàng nông sản khác như dưa hấu ở Quảng Ngãi, thanh long ở Bình Thuận, hành tây ở Đà Lạt, hành tím ở Sóc Trăng cũng rơi vào tình trạng “được mùa, mất giá” và khó tiêu thụ. Thực tế thì vấn đề này không hề mới nhưng đang tiếp tục đẩy nông dân vào tình trạng khó khăn.
Chia sẻ quan điểm của Bộ NN&PTNT về vấn đề này, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết, Bộ vẫn theo dõi sát sao diễn biến thị trường của các loại nông, lâm, thủy sản. Đối với dưa hấu, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu đi Trung Quốc. Vì thế, việc đàm phán để tăng khả năng thông quan là yếu tố quan trọng.
Đối với hành tím của Sóc Trăng, nguyên nhân chính dẫn đến giá giảm là do 70% hành tím xuất khẩu đi các nước, trong đó chủ yếu là Indonesia. Nhưng từ cuối 2014, Indonesia đã dừng nhập khẩu hành của nước ta.
Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT tiếp tục phối hợp với các Bộ, tìm kiếm cơ hội và mở cửa những thị trường tiềm năng cho nông sản của nước ta.
“Vừa rồi, Chính phủ đã ký kết hàng loạt Hiệp định Thương mại tự do, tạo ra cơ hội mới cho nông sản nước ta” – Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn mạnh.
Đồng thời, Bộ NN&PTNT cũng đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao khả năng cạnh tranh các sản phẩm nông sản của nước ta, tổ chức lại sản xuất trong đó tập trung thực hiện những giải pháp khuyến khích doanh nghiệp (DN) đầu tư và hoạt động nhiều hơn trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là sản xuất và kinh doanh xuất khẩu những loại nông sản.
Năm 2014, xuất khẩu nông sản của Việt Nam đạt mức kỷ lục là 31 tỷ USD. Trong khi năm nay đã gần nửa năm, nhưng xuất khẩu nông sản mới chỉ đạt hơn 11 tỷ USD, tức là mới được bằng 1/3 so với năm ngoái.
Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, trong tình hình đó, Bộ đang tập trung tháo gỡ khó khăn vướng mắc với từng loại sản phẩm và trên từng thị trường cụ thể, để hỗ trợ các DN đẩy mạnh xuất khẩu.
Trong nước, Bộ đã hướng dẫn và hỗ trợ nông dân tập trung vào đẩy mạnh sản xuất mặt hàng có thị trường thuận lợi, tiếp tục thực hiện các giải pháp để nâng cao khả năng cạnh trạnh của các loại nông sản chủ lực của nước ta. Ví dụ như đối với lúa gạo, Bộ chủ trương không tăng số lượng mà tập trung vào nâng cao chất lượng và hạ giá thành.
Cũng tại chương trình, giải đáp thắc mắc về những lo ngại của bà con nông dân Bắc Giang khi mùa vải đã đến, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết, vừa qua Mỹ và Australia đã tuyên bố chấp thuận để nước ta xuất khẩu vào thị trường của hai nước.
Tin vui là vào ngày 30/5 và 1/6 vừa qua, đã có 2 công ty đưa những lô hàng đầu tiên sang những thị trường này. Đó là một khởi đầu rất tốt, giúp Việt Nam đa dạng hóa thị trường.
Tuy nhiên, những thị trường này có yêu cầu chất lượng cao, đồng thời chi phí bảo quản, vận tải cũng cao, nên ở giai đoạn đầu cũng còn một số khó khăn nhất định và cần thời gian để DN tiếp cận, tìm hiểu để xuất khẩu hàng nông sản sang các thị trường này.
Hiện nay, Bộ NN&PTNT phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao làm việc với các nước để khơi thông về mặt thủ tục pháp lý, tạo điều kiện cho các loại rau quả của nước ta bán được sang các thị trường nước ngoài nhiều hơn.
Ngoài ra, Bộ cũng làm việc trực tiếp với các nước để thống nhất những thủ tục có liên quan đến kiểm dịch thực vật, quản lý chất lượng và liên tục làm việc với các DN xuất khẩu để lắng nghe các ý kiến, những khó khăn vướng mắc để giải quyết.
Về vấn đề trồng hạt macca, Bộ trưởng Cao Đức Phát chia sẻ, sau 20 năm theo dõi, Bộ có thể khẳng định nước ta có thể trồng cây macca ở nhiều vùng, đặc biệt là ở Tây Nguyên và Tây Bắc. Tuy nhiên, việc phát triển cây macca phải tuân thủ các quy trình rất chặt chẽ về mặt kỹ thuật, đặc biệt là về giống.
Đối với câu hỏi nước ta nên trồng trên diện tích là bao nhiêu; sau khi cân nhắc các mặt về điều kiện tự nhiên, khả năng chuẩn bị giống, thị trường, Bộ trưởng đề nghị, trước mắt đến năm 2020 nước ta phát triển khoảng 10.000 ha. Mặt khác, bà con chỉ nên trồng với giá thành sản xuất dưới 30.000/kg quả khô thì mới đảm bảo khả năng phát triển bền vững, lâu dài.